From Helen reef to Ninigo atoll On Sunday 20 February we say farewell to Helen reef and plot a course to Ninigo atoll in Papua New Guinea, a distance of 870 nautical miles. Our weather information is very limited, but the winds look all right (it turns out to be a wrong assumption). A stable north west monsoon has not been blowing this year yet, so we have to take advantage of every period without adverse winds. We start with light westerlies, too weak for sailing but fine for motoring. Slowly the wind increases and after two days we stop the engine and sail for a change. We have to sail a part of the way, despite the ten extra 25 litre jerry cans with diesel we stowed on deck, as it is still not enough to reach Kavieng using the motor continuously. The wind steadily increases because, without us realising it, a small disturbance has deepened to a depression (a low). Although this depression is 5 or 6 degrees north of us, it influences the weather even at our latitude. 23 February we sail into a rain cloud with a lot of wind (up to 40 knots) and buckets of rain. When this shower does not stop within a few hours, we wonder what we are in for. We check the barometer and notice that the pressure has dropped significantly in the last 24 hours. We were sailing with two front sails, each held out with a pole with the wind on the stern. In the first "rain shower" we furled the sails as much as possible, but with the poles it was still too much sail area. During a lull in the wind, Joop removes the poles and secures them without much difficulty. Later on we notice that one of the sails has been damaged a bit. An hour later the storm is back and the waves are really growing bigger. The pattern for the coming three days is: a couple of hours storm and rain, followed by 1 to 2 hours of relative "calm" (only the wind diminishes, the waves remain big) and then another period of storm and rain, etc. etc. The boat handles it well, once the poles are removed. The waves are taken without getting too much water inside the cockpit, despite the fact that the boat carries a lot of extra weight. Our trusted old windvane steers us without fail in the right direction. The crew is up to the job and manages it well, despite the confused seas. Most of the wind is from the west south west and the biggest waves too (after 3 days these waves are 4 to 5 meters high and come from behind at an angle), but there is a good chop from SSW (hitting the boat broadside) and more waves from NW direction (straight from behind), while there must be a north east swell as well. All in all it feels like we are in a huge washing machine and need to hold on continuously. We make good progress in the right direction with all these westerly winds. Three days in a row our daily average tops 120 miles. The one positive effect, beside the anxiety and discomfort. Life on board becomes very simple and primitive. One of us is inside in bed, while the other person keeps watch outside, wearing a rain jacket. No soft seat to sit on, no book or other pasttimes, that is all not possible. We eat muesli, crackers, rye bread and instant noodle soup. We drink water and skip brushing our teeth or washing ourselves. Only when the storm lessens somewhat can we wash ourselves and enjoy a macaroni meal. Finally, after 3 days, the low has moved away and the wind diminishes. Life aboard returns a bit to normal again, but the sea was not done with us yet. Just as the boat has climbed one of the big waves from behind and is sliding down the back of it, heeling to starboard, a heavy breaking wave hits the boat on the starboard side. Joop, who is standing in the cockpit and sees it all happening is pushed aside by the force of the incoming wall of foaming water. This wave must have hit the full length of the Vaarwel, because all of a sudden the boat is pushed almost flat on the water (70 or 80 degrees inclination) on the port side. The positive effect of this wild movement is that most of the water, that rushed into the cockpit from starboard, rushes out of it again at port. Very little seawater flows into the cabin, we are lucky there. The downside of this sudden movement is that a large part of the kitchen inventory starts flying and crashes into the navigation corner. Apart from making a big mess, these kitchen projectiles destroy the screen of our 12(!) year old navigation computer. The Vaarwel, in the mean time, rights itself, is still on course and the windvane steers unperturbed on. Some of the contents of the cockpit lockers is slightly wet (easy to dry), but apart from the destruction of the computer screen the only other damage is three rips in the spray hood. Nothing Hanneke and her trusted Pfaff sewing machine cannot repair. The storm dissipates and within 12 hours the wind veers from west to east and has within a day enough force to produce "stop" waves for the Vaarwel. The last 150 miles we crawl to our target. We finally arrive on Tuesday 1 March after having done 870 miles in 9 days. A very exciting leg! (we would have preferred boring).

Van Helen rif naar Ninigo atol Op zondag 20 februari nemen we met pijn in het hart afscheid van Helenrif en zetten koers naar Ninigo (Papua Nieuw Guinea), een atol 870 zeemijlen verderop. De weerinformatie is beperkt, maar het lijkt er redelijk uit te zien (een foute inschatting zo zal blijken). Een stabiele noordwest moesson wil dit jaar niet waaien en dus moet elke periode van geen-tegenwind aangegrepen worden. We beginnen met lichte winden uit westelijke richtingen. Te licht om te zeilen, maar motoren gaat voortvarend. Langzaam neemt de windkracht toe en twee dagen na vertrek kan de motor uit en zeilen we en dat moet ook, want we hebben niet genoeg diesel bij ons om Kavieng te halen zonder van de zeilen gebruik te maken. De afstand is te groot, zelfs met 10 extra jerrycans à 25 liter aan dek gestouwd. De windkracht blijft toenemen, omdat, zonder dat wij het beseffen, een kleine storing zicht tot een depressie heeft ontwikkeld. Weliswaar bevindt de depressie zich 5 à 6 graden ten noorden van ons, maar de invloed op het weer om ons heen is groot. Op 23 februari varen we een bui in met veel wind (tot 40 knopen) en massa's regen en als na een paar uur de bui nog niet voorbij is en de golven toch wel wat hoog beginnen te worden, bekruipt ons het vermoeden dat er iets meer aan de hand is. Een blik op de barometer maakt ons niet vrolijker: de luchtdruk is in 24 uur tijd, zeker voor de tropen, stevig gedaald. We varen op dat moment met dubbele fokken, uitgeboomd, voor de wind weg. In de "bui" maken we de fokken zo klein mogelijk, maar met de bomen erin is het eigenlijk nog niet klein genoeg. Gelukkig blijken tropiese stromen niet kontinue te blazen en in de eerste luwte (we denken dan nog dat het het einde van de bui is) spoed Joop zich naar het voordek om de bomen te verwijderen. Dat lukt zonder problemen, maar uiteindelijk zal blijken dat één van de voorzeilen door geklapper toch al schade opgelopen heeft. Na een uur is de storm weer terug en begint het opbouwen van de golven pas goed. Dit wordt het patroon voor de volgende drie dagen: een aantal uren storm en regen, gevolgd door 1 of 2 uur relatieve "rust" (alleen wat de wind betreft, de golven blijven natuurlijk hoog) en dan weer een onbekend aantal uren storm en regen, enz., enz. Met de bomen verwijderd gedraagt de boot zich goed. De golven worden over het algemeen, ondanks dat de Vaarwel zwaar beladen is, keurig genomen en onze ouwe, trouwe windvaan stuurt onverstoorbaar in de goede richting. De bemanning houdt zich ook goed en heeft alleen wat moeite met het ontwikkelde golfpatroon. Uit het WZW komt de meest wind en dus ook de grootste golven (na 3 dagen storm zo'n 4 à 5 meter hoog en schuin van achteren), maar er is ook een stevige golfslag uit het ZZW (dwars op de boot) en het NW (recht van achteren), terwijl ergens onder al die golven zich ook nog een NO deining moet bevinden. Kortom een formidabele wasmachine en we moeten onszelf voordurend goed vasthouden. Met al die westenwind schieten we overigens wel goed op en in de goede richting. Drie dagen lang ligt ons daggemiddelde boven de 120 mijl. Behalve ongemak en spanning levert deze storm ook nog een positieve bijdrage aan de reis. Het leven aan boord wordt wel heel minimaal en primitief. Een van ons tweeën is binnen in bed, terwijl de ander buiten de wacht houdt, gehuld in regenkleding. Geen zacht zitje buiten, geen boekje of ander vertier, dat is allemaal niet mogelijk. Het eten bestaat uit muesli, crackers, roggebrood en instant noedelsoep. We drinken water. Wassen en tanden poetsen wordt enkele dagen overgeslagen. Pas als de storm wat afneemt kunnen we ons wassen en van een macaroni maaltijd genieten. Na 3 dagen is het laag ons eindelijk gepasseerd en begint de wind wat te minderen en lijkt het leven aan boord weer wat normaler te worden. Het moment voor de zee om ons een laatste schop te geven. De Vaarwel heeft net een van de grote goven van achteren genomen en glijdt naar stuurboord overhellend het golfdal in als een zware breker (andere golf) aan de zijkant de boot treft. Joop staat toevallig overeind in de kuip, ziet het gebeuren en wordt door het binnenstromende water opzij geslagen. De golf moet de Vaarwel over de volledige lengte getroffen hebben, want abrupt slaat de boot aan bakboord bijna plat op het water (70 à 80% helling!). Het positieve van deze wilde beweging is wel dat het gros van het water dat aan stuurboord de kuip binnenspoelde er onmiddellijk aan bakboord weer uitspoelt. Daardoor komt er gelukkig verrassend weinig water de kajuit in. Minder positief is het feit dat een fors gedeelte van de keukeninventaris begint te vliegen en zich op de navigatiehoek stort. Behalve dat dit een hoop rommel veroorzaakt, vernietigen de projektielen ook het scherm van onze 12 (!) jaar oude navigatiecomputer. Na dit bijna plat slaan richt de boot zich keurig op, ligt nog steeds op koers en de Bouvaan windvaan stuurt onverstoorbaar verder. Een gedeelte van de inhoud van de kuipkasten is lichtelijk vochtig (gewoon even dweilen) en behalve het vernietigde komputerscherm is de enige schade die wij lijden een drietal scheuren in de buiskap, maar die kan Hanneke met haar trouwe Pfaff naaimachine keurig repareren. De storm verdwijnt en binnen 12 uur draait de wind van west naar oost en heeft na een dag genoeg kracht om stopgolven te maken. De laatste 150 mijl kruipen we naar ons doel, maar op dinsdag 1 maart arriveren we dan toch na 870 mijl afgelegd te hebben in 9 dagen. Een enerverende etappe (we hadden liever een saaie tocht gehad).